Cannabisbeleid in België: Een interview met Maxim Veys
In een recente aflevering van de “Cannabiskenners” podcast sprak Maxim Veys, Vlaams volksvertegenwoordiger voor Vooruit, over het huidige cannabisbeleid in België en de visie van zijn partij op dit thema. Het interview belicht een aantal belangrijke punten, waaronder de noodzaak van een verschuiving van een “war on drugs” naar een “war on dealers”, het belang van een gezondheidsperspectief en de mogelijkheid van een volledig gereguleerde keten.
Verschuiving van “War on Drugs” naar “War on Dealers”
Volgens Veys is het huidige cannabisbeleid in België onevenwichtig en ineffectief. Hij wijst erop dat in 2017 maar liefst 72% van de door de politie geregistreerde cannabisfeiten betrekking had op bezit door gebruikers, terwijl slechts 28% betrekking had op dealers en grotere hoeveelheden. “In essentie willen we de aandacht verleggen van een ‘war on drugs’ die vooral gebruikers treft, naar een ‘war on dealers’, naar de grote criminaliteit die er heel veel geld aan verdient net omdat het niet gereguleerd is,” aldus Veys. Hij benadrukt dat een sterke overheid de productie en verkoop van cannabis moet reguleren en controleren om criminele winsten te minimaliseren en de negatieve gevolgen van de illegale markt te beperken.
Gezondheidsperspectief
Veys benadrukt dat het cannabisbeleid te vaak vanuit een strafrechtelijk perspectief wordt benaderd, in plaats van vanuit een gezondheidsperspectief. Hij pleit voor een beleid dat zich richt op de problematische gebruikers en ervoor zorgt dat zij de nodige hulp en bescherming krijgen. “We zijn ervan overtuigd dat er een heel groot deel reguliere gebruikers zijn waarbij er absoluut geen probleem is,” zegt Veys. Hij benadrukt dat het belangrijk is om een onderscheid te maken tussen recreatief gebruik en problematisch gebruik, en om de focus te leggen op preventie en schadebeperking.
Volledig Gereguleerde Ketenaanpak
Vooruit is voorstander van een volledig gereguleerde ketenaanpak, van zaadje tot eindproduct. Dit betekent dat de overheid controle heeft over de volledige productie- en distributieketen van cannabis, van de teelt tot de verkoop. Veys wijst erop dat dit essentieel is om de kwaliteit van de cannabis te waarborgen, de illegale markt te bestrijden en de gezondheid van de gebruikers te beschermen. “Als je iets verkoopt in België, bijvoorbeeld een brood, dan moet je wel goed weten van waar komt uw tarwe, van waar komt uw bloem, van waar komt uw water? Dat is essentieel,” aldus Veys, waarmee hij de vergelijking trekt met andere gereguleerde producten.
Geen Commercieel Model
In tegenstelling tot het Nederlandse model met coffeeshops, pleit Veys voor een non-commercieel model, gemodelleerd naar de cannabis social clubs. Hij benadrukt dat het niet de bedoeling is om een winstgevende cannabisindustrie te creëren, maar om de gebruikers te voorzien van veilige en kwalitatieve cannabis, met de nadruk op advies en hulpverlening. “We willen geen wietboer, maar een wietadviseur, een hulpverlener,” aldus Veys. Hij stelt voor om de opbrengsten uit de cannabisverkoop te investeren in preventie en verslavingszorg.
Internationale Ontwikkelingen
Veys erkent dat er internationaal steeds meer landen stappen zetten richting de regulering van cannabis. Hij noemt Luxemburg, Malta, Duitsland, Canada en Uruguay als voorbeelden. Hij benadrukt dat België geen eiland is en dat het belangrijk is om te kijken naar de ervaringen van andere landen. “Als je ziet dat de nieuwe Duitse coalitie richting een proefproject van legalisering gaat, net zoals Zwitserland, dan denk ik ja, dan zijn wij wel ingesloten door landen waar er heel wat meer mag,” aldus Veys. Hij waarschuwt dat België anders steeds meer grenscontroles zal moeten uitvoeren, wat volgens hem geen wenselijke situatie is.
Moreel Debat versus Wetenschappelijke Kennis
Veys hekelt het feit dat het cannabisdebat vaak wordt verengd tot een moreel debat, waarbij emoties en vooroordelen de overhand hebben. Hij pleit voor een rationele en op wetenschap gebaseerde benadering, waarbij de feiten en risico’s van cannabisgebruik objectief worden geanalyseerd. “Het is heel vaak een ‘Willis en Mariette’ debat: drugs, drugs, drugs zijn slecht, punt,” zegt Veys, waarmee hij aangeeft dat er te weinig ruimte is voor nuance en wetenschappelijke argumenten.
De Rol van de Overheid
Veys benadrukt dat de overheid een cruciale rol te spelen heeft in het reguleren van cannabis. Hij stelt dat de overheid verantwoordelijk is voor het waarborgen van de volksgezondheid, het bestrijden van de criminaliteit en het beschermen van de consument. “De verantwoordelijkheid wordt snel afgewenteld op de gebruiker, terwijl de verantwoordelijkheid ook deels bij de overheid ligt,” aldus Veys. Hij pleit voor een overheid die niet langer wegkijkt van de realiteit, maar die haar verantwoordelijkheid neemt en een beleid voert dat gebaseerd is op feiten en wetenschappelijke kennis.
Synthetische Cannabinoïden
Veys uit zijn bezorgdheid over de opkomst van synthetische cannabinoïden, die vaak een stuk schadelijker zijn dan natuurlijke cannabis. Hij wijst erop dat deze stoffen steeds populairder worden op de illegale markt, omdat ze goedkoop en gemakkelijk te produceren zijn. “Als je er geen vat op krijgt, geen controle overneemt met de overheid, het niet reguleert, ja, dan denk ik dat de deur blijft openstaan voor zulke zaken,” aldus Veys. Hij benadrukt dat een gereguleerde markt de opkomst van synthetische cannabinoïden kan tegengaan, omdat de gebruikers dan een veilig en betrouwbaar alternatief hebben.