Brussel en de Drugsproblematiek: Een Nieuwe Aanpak voor een Oude Uitdaging

In een recente aflevering van de Cannabiskenners podcast spreekt Olivier Taymans over de verschillende aspecten van het drugsbeleid, de rol van zijn organisatie FEDITO BXL, en de noodzaak tot een meer humane en wetenschappelijk onderbouwde aanpak. Taymans, met een achtergrond in vertaling en journalistiek, werkt al anderhalf jaar voor FEDITO BXL, een koepelorganisatie die zich inzet voor preventie, zorg, harm reduction en herintegratie van mensen die drugs gebruiken.

De Rol van FEDITO BXL

FEDITO BXL vertegenwoordigt een dertigtal organisaties in de Brusselse regio die zich bezighouden met drugs en verslaving. De organisatie is ook internationaal actief, onder andere via het International Drug Policy Consortium (IDPC) en het Europese Civil Society Forum on Drug Policy. Taymans legt uit dat FEDITO BXL zich bezighoudt met belangenbehartiging en het aankaarten van problemen in de sector richting de politiek en de maatschappij.

100 Jaar Drugswet: Een Unhappy Birthday Campagne

Een belangrijk project van FEDITO BXL is de “Unhappy Birthday” campagne, die de honderdjarige drugswet bekritiseert. Volgens Taymans is deze wet dringend aan verandering toe omdat ze meer kwaad dan goed doet, vooral op het gebied van hulpverlening.

Die wet drukt een stempel, stigmatiseert eigenlijk drugsgebruik gebruik en mensen die drugs gebruiken. En dat verhoogt dan de drempel voor veel van die mensen om hulp te gaan zoeken.

De Stem van de Druggebruiker

FEDITO BXL probeert ook druggebruikers zelf een stem te geven, naar het voorbeeld van andere landen zoals Frankrijk (Assud) en op Europees niveau (European Network of People who use drugs). Taymans benadrukt dat het een uitdaging is om dit te organiseren zonder de zelforganisatie te veel in de weg te zitten. Hij merkt op dat het in België moeilijker van de grond komt dan in andere landen, mogelijk door conservatisme en de moeilijkheid om continuïteit te creëren binnen de populatie van problematische druggebruikers.

Cannabisgebruik in Brussel en het Buitenland

Taymans bespreekt de toename van cannabisgebruik in Brussel de afgelopen 20 jaar. Hij stelt dat de huidige drugswet niet efficiënt is in het minimaliseren van gebruik of het beperken van problematisch gebruik. Hij vergelijkt de situatie in België met die in Nederland en Frankrijk. In Nederland, met een gedoogbeleid, ligt het cannabisgebruik in de middenmoot van Europa, terwijl Frankrijk, met een repressief beleid, juist een van de hoogste gebruikersaantallen heeft. Taymans concludeert dat een hard verbod niet per se leidt tot minder gebruik.

Standaardboetes en Ongelijkheid

Taymans uit zijn bezorgdheid over de uitbreiding van het lik-op-stukbeleid in België, waarbij standaardboetes worden gegeven voor persoonlijk bezit van cannabis. Hij vreest dat dit vooral jongeren treft die geen andere plek hebben om cannabis te gebruiken en dat het de ongelijkheid in de hand werkt.

Eigenlijk geeft die drugswet een argument meer aan politie die zou willen discrimineren in verband met controle op basis van hoe je eruit ziet.

Dealisering versus Legalisering

Taymans pleit voor dealisering als een eerste stap, waarbij persoonlijk gebruik niet langer strafbaar is. Hij wijst op Portugal als een voorbeeld waar dit succesvol is gebleken, met minder HIV-verspreiding, minder drugsdoden en een besparing op justitie en politie. In Portugal worden gebruikers nog steeds voor een ontmoedigingscommissie gesleurd, maar de focus ligt op begeleiding in plaats van bestraffing.

Drugchecking en Harm Reduction

Een ander belangrijk aspect is drugchecking, waarbij gebruikers hun drugs kunnen laten testen om te weten wat erin zit. Taymans legt uit dat dit in Brussel mogelijk is via Modus Fiesta, maar dat het op festivals vaak een strijd is om toestemming te krijgen. Hij benadrukt dat drugchecking niemand aanmoedigt om drugs te gebruiken, maar wel de risico’s vermindert.

De Rol van Ideologie en Wetenschap

Taymans bekritiseert de ideologische benadering van het drugsbeleid en het negeren van wetenschappelijke kennis. Hij haalt het voorbeeld aan van de geplande druggebruikruimte in Brussel, waar veel protest tegen is, ondanks het feit dat onderzoek aantoont dat het positieve effecten heeft.

Blijkbaar is terug zo een onderwerp waarat eh de mensen zich niet laten hinderen door enige wetenschappelijke kennis.

Het VN-Verdrag en Decriminalisering

Taymans weerlegt het argument dat de VN-verdragen landen verplichten om drugs te verbieden voor persoonlijk gebruik. Hij legt uit dat de VN inmiddels een standpunt heeft ingenomen waarin decriminalisering van persoonlijk gebruik wordt aanbevolen.

Verslaving als Symptoom

Taymans benadrukt dat verslaving vaak een symptoom is van dieperliggende problemen, zoals trauma, armoede of kansarmoede. Hij stelt dat de focus moet liggen op het aanpakken van deze problemen in plaats van op symptoombestrijding door middel van verbod.

Toekomstplannen en Evenementen

Tot slot kondigt Taymans een week rond drugs, maatschappij en verslavingen aan, die eind september plaatsvindt in Elsene. Met als gasten Alex Stevens en Carl Hart. Het doel is om een reflectie op gang te brengen over hoe de maatschappij omgaat met verslavingen en hoe we kunnen leren omgaan met drugs in plaats van ze te verdringen en te verbieden.

Het interview met Olivier Taymans biedt een heldere en genuanceerde kijk op het drugsbeleid in België en de wereld. Zijn pleidooi voor decriminalisering, harm reduction en een wetenschappelijk onderbouwde aanpak is een belangrijke bijdrage aan het debat.