Cannabisindustrie onder de loep: Een gesprek met Marthe Ongenaert over schadelijke bedrijfspraktijken

In een boeiend interview met Marthe Ongenaert, doctoraatsonderzoeker aan de Universiteit Gent, duiken we diep in de wereld van de cannabisindustrie en de schadelijke bedrijfspraktijken die daar voorkomen. Ongenaert, een criminoloog van opleiding, legt de focus op de grijze zone van de industrie, waarbij ze praktijken onderzoekt die schadelijk zijn voor de volksgezondheid, in plaats van puur criminele activiteiten.

Multinationals en hun praktijken

Ongenaert richt zich voornamelijk op de productie en verkoop door multinationale cannabisbedrijven, met name bedrijven van Canadese en Amerikaanse oorsprong. Deze bedrijven zijn vaak beursgenoteerd en opereren internationaal.

“Ik heb eerst een literatuuronderzoek gedaan naar de tabaks-, alcohol- en farmaceutische industrie. Op basis van die bevindingen heb ik drie praktijken geïdentificeerd die ik verder wilde onderzoeken.”

Deze praktijken omvatten:

• Het financieren en beïnvloeden van wetenschappelijk onderzoek.
• Lobbyen en druk uitoefenen op beleidsactoren om een bedrijfsvriendelijk klimaat te creëren.
• Reclamevoering en marketingstrategieën.

Vergelijking met andere industrieën

Ongenaert benadrukt dat deze praktijken niet uniek zijn voor de cannabisindustrie. “Al deze drie praktijken komen voor in de tabaks-, alcohol- en farmaceutische industrie,” zegt ze. Vooral de tabaksindustrie heeft een lange geschiedenis van het beïnvloeden van onderzoek en het misleiden van het publiek over de schadelijke effecten van hun producten.

“Vroeger kon de tabaksindustrie alles maken. Tabak was overal en werd zelfs als gezond beschouwd,” aldus Ongenaert. “Maar naarmate consumenten longkanker ontwikkelden en de link met tabaksgebruik werd gelegd, ontstond er een golf van rechtszaken tegen tabaksbedrijven.”

Marketing en de aantrekkingskracht op jongeren

Een ander belangrijk punt van zorg is de marketing van cannabisproducten, vooral de aantrekkingskracht op jongeren. Ongenaert wijst op de vergelijkbare tactieken die worden gebruikt door de alcoholindustrie, zoals de zoete smaken van Breezers, die specifiek gericht zijn op jongeren.

“Ik ben er wel voorstander van om die smaken in te perken en er niet voor te zorgen dat er echt een hele marketingstrategie wordt gevoerd op jongeren die daar toch wel kwetsbaar voor zijn,” zegt Ongenaert.

De rol van de overheid en regulering

Ongenaert benadrukt het belang van slimme regulering en een maatschappelijke omslag in de perceptie van schadelijke producten. Ze haalt de tabaksindustrie aan als een voorbeeld van hoe restricties en een veranderende publieke opinie kunnen leiden tot een daling van het gebruik.

“Het is een mix geweest van slimme beleids- of reguleringsopties die zijn toegepast,” legt Ongenaert uit. “Maar het is ook belangrijk dat het publiek er klaar voor is”.

De farmaceutische industrie en medicinale cannabis

Hoewel Ongenaert erkent dat het moeilijker is om de farmaceutische industrie te vergelijken met de tabaks- en alcoholindustrie, wijst ze op de opioïde crisis in Amerika als een voorbeeld van hoe farmaceutische bedrijven agressieve marketingstrategieën kunnen gebruiken om verslaving in de hand te werken.

“Dat voorbeeld geeft wel aan dat we daar ook kritisch tegenover mogen staan,” aldus Ongenaert.

Ze merkt op dat de farmaceutische industrie ook interesse heeft in de cannabisindustrie, met name in medicinale cannabis.

De toekomst van de cannabisindustrie

Ongenaert ziet dat de tabaks-, alcohol- en farmaceutische industrieën allemaal interesse hebben in de opkomende cannabisindustrie. Ze heeft een netwerkanalyse uitgevoerd en ontdekt dat er een spinnenweb van investeringen en overnames is tussen deze industrieën.

“Alcohol en cannabis zijn substituten van elkaar,” legt Ongenaert uit. “Dus als de vraag naar cannabis stijgt, daalt de vraag naar alcohol. De alcoholindustrie ziet de cannabisindustrie als een bedreiging, maar ook als een kans om mee te liften op de populariteit”.

De tabaksindustrie ziet cannabis als een mogelijkheid om hun productportfolio uit te breiden, gezien de dalende verkoop van traditionele tabaksproducten.

Beleidsopties voor een verantwoorde regulering

Ongenaert noemt verschillende beleidsopties die kunnen worden overwogen bij het reguleren van de cannabismarkt:

• Het vastleggen en reguleren van THC-gehaltes.
• Het bepalen van een minimumleeftijd voor aankoop.
• Regels over verpakkingen, zoals blanco of neutrale verpakkingen met waarschuwingsteksten.
• Beperkingen op wie het product mag verkopen en waar het verkocht mag worden.
• Regels over waar het product gebruikt mag worden.
• Beperkingen op reclame.
• Het taxeren van producten.
• Preventie en sensibilisering van consumenten.

Ongenaert concludeert dat een slimme mix van verschillende maatregelen nodig is om een evenwicht te vinden tussen het reguleren van de markt en het terugdringen van de zwarte markt. Ze benadrukt dat de tabaksindustrie als voorbeeld kan dienen, maar dat er ook lessen te leren zijn uit de ervaringen van andere landen, zoals Uruguay en Duitsland.